So sánh, phân biệt người giám hộ và đại diện - Giống & khác

Người giám hộ là gì? Người đại diện là gì? Phân biệt đại diện và giám hộ, những điểm giống và khác nhau về: bản chất pháp lý, mục đích, đối tượng áp dụng...

Phân biệt đại diện và giám hộ là một trong những chủ đề quan trọng trong pháp luật về dân sự, đặc biệt là khi muốn hiểu rõ vai trò, quyền hạn cũng như trách nhiệm của mỗi loại hình bảo hộ pháp lý này.

Cả đại diện và giám hộ đều là những cơ chế giúp bảo vệ quyền và lợi ích của những người không thể tự thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, tuy nhiên mỗi hình thức sẽ có những quy định về quyền hạn và trách nhiệm riêng biệt. Dưới đây là những phân tích chi tiết để giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa đại diện và giám hộ.

I. Khái niệm giám hộ và đại diện

1. Giám hộ là gì?

Giám hộ là việc mà cá nhân hoặc pháp nhân được pháp luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định làm người giám hộ hoặc do người có đủ năng lực hành vi dân sự lựa chọn làm người giám hộ cho mình khi họ cần được giám hộ.

Mục đích của việc giám hộ là để chăm sóc và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người chưa thành niên, người gặp khó khăn trong nhận thức và khả năng làm chủ hành vi hay những người bị mất năng lực hành vi dân sự.

>> Tham khảo chi tiết: Người giám hộ là gì?

2. Đại diện là gì?

Đại diện là việc một cá nhân hoặc pháp nhân thay mặt và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác để xác lập và thực hiện các giao dịch dân sự.

Cá nhân hoặc pháp nhân (người được đại diện) có thể tiến hành các giao dịch dân sự thông qua người đại diện. Tuy nhiên, đối với các thủ tục hành chính dân sự mà pháp luật yêu cầu cá nhân phải tự mình thực hiện thì không được ủy quyền cho người khác đại diện.

II. Phân biệt giám hộ và đại diện

1. Điểm giống nhau giữa giám hộ và đại diện

Về cơ bản, giám hộ và đại diện có nhiều điểm tương đồng vì cả hai hình thức đều nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích của những cá nhân gặp khó khăn trong việc tự thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, cụ thể như sau:

Ngoài những điểm tương đồng kể trên, giữa đại diện và giám hộ sẽ có những sự khác biệt riêng về quyền hạn và trách nhiệm.

➧ Mục đích

➧ Đối tượng áp dụng

➧ Căn cứ xác lập

➧ Chấm dứt quan hệ

Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa giám hộ và đại diện theo nội dung phân tích ở trên giúp đảm bảo quyền lợi của những đối tượng đặc biệt này (người được bảo hộ) cũng như hỗ trợ người giám hộ và đại diện thực hiện đúng trách nhiệm và quyền hạn được giao phó.

III. Các câu hỏi thường gặp khi so sánh giám hộ và đại diện

1. Giám hộ là gì?

Giám hộ là việc mà cá nhân hoặc pháp nhân được pháp luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định làm người giám hộ hoặc do người có đủ năng lực hành vi dân sự lựa chọn làm người giám hộ cho mình khi họ cần được giám hộ.

2. Những điểm giống nhau giữa giám hộ và đại diện?

Về cơ bản, giám hộ và đại diện có nhiều điểm tương đồng vì cả 2 đều nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích của những cá nhân gặp khó khăn khi thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, cụ thể:

• Bản chất pháp lý: Đều là cơ chế pháp lý nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người được bảo hộ;
• Đối tượng áp dụng: Những người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người gặp khó khăn trong việc nhận thức và làm chủ hành vi;
• Quyền hạn và trách nhiệm: Người giám hộ và người đại diện có trách nhiệm thay mặt người được bảo hộ thực hiện các quyền và nghĩa vụ trong giới hạn do luật định;
• Phạm vi thực hiện: Phạm vi quyền, nghĩa vụ của người giám hộ và đại diện đều do luật định, không được vượt quá phạm vi này và phải phù hợp với lợi ích của người được bảo hộ.

3. Đại diện và giám hộ có sự khác nhau về những tiêu chí nào?

Giữa đại diện và giám hộ có sự khác nhau về các tiêu chí như: mục đích, đối tượng áp dụng, căn cứ xác lập và căn cứ chấm dứt quan hệ.

Luật sư Diễn Trần - Phòng Pháp lý Anpha