Đặc xá là sao? Khi nào được đặc xá? Điều kiện và quy định đặc xá 2025 theo Luật Đặc xá mới nhất. Năm 2025 có đặc xá không? Quyết định đặc xá năm 2025.
Theo quy định về đặc xá tại Điều 3 Luật Đặc xá 2018, đặc xá là chính sách tha tù trước thời hạn cho người đang bị kết án tù có thời hạn, tù chung thân, do Chủ tịch nước quyết định nhân các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước hoặc trong những trường hợp đặc biệt.
Đặc xá thể hiện tính nhân văn của pháp luật Việt Nam, tạo cơ hội cho những người đã có tiến bộ trong quá trình cải tạo được trở về hòa nhập cộng đồng.
Theo quy định hiện hành, việc xét đặc xá không có quy định bắt buộc về số lần đặc xá trong một năm. Việc quyết định có 1 hay 2 đợt đặc xá trong 1 năm do Chủ tịch nước quyết định.
Đối tượng được xét đặc xá theo Luật Đặc xá mới nhất
Theo Điều 2 Luật Đặc xá năm 2018 đối tượng áp dụng xét đặc xá bao gồm:
- Người bị kết án tù chung thân, tù có thời hạn;
- Công dân, cơ quan, tổ chức nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
- Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế nói chung hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam có liên quan đến hoạt động đặc xá.
Trong năm 2025, theo Quyết định 266/2025/QĐ-CTN có hiệu lực từ ngày 03/03/2025, đối tượng được xét đặc xá tha tù trước thời hạn nhân dịp 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước được quy định như sau:
- Người bị kết án phạt tù có thời hạn;
- Người bị kết án tù chung thân đã được giảm án thành hình phạt tù có thời hạn đang chấp hành hình phạt ở trại tạm giam, trại giam;
- Người được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù.
Như Anpha chia sẻ phần trên, năm 2025 có tổ chức đặc xá nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/04/2025). Dự kiến sẽ có thêm một đợt đặc xá vào dịp 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/09/2025).
Trong đợt 1, thời gian xét đặc xá năm 2025 được triển khai từ 20/03 đến 01/05. Cụ thể, thời gian được triển khai theo kế hoạch như sau:
- Từ 20/03/2025 đến 02/04/2025: Các Tổ thẩm định liên ngành trực tiếp đến các đơn vị, địa phương kiểm tra, thẩm định hồ sơ, danh sách đề nghị xét đặc xá;
- Từ 24/03/2025 đến 08/04/2025: Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá sẽ tổng hợp hồ sơ, danh sách đặc xá và chuyển đến các thành viên Hội đồng để nghiên cứu và thẩm định;
- Từ 09/04/2025 đến 18/04/2025: Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá và Tòa án nhân dân tối cao tổng hợp ý kiến các thành viên, chuẩn bị hồ sơ, danh sách người đủ và không đủ điều kiện đề nghị đặc xá để trình Hội đồng họp xét duyệt;
- Từ 22/04/2025 đến 25/04/2025: Hội đồng tư vấn đặc xá họp để xét duyệt danh sách được đặc xá;
- Từ 26/04/2025 đến 27/04/2025: Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá tổng hợp và hoàn chỉnh danh sách đặc xá để trình Chủ tịch nước quyết định;
- 30/04/2025: Tổ chức họp báo công bố quyết định đặc xá của Chủ tịch nước;
- 01/05/2025: Tổ chức tha người được đặc xá theo quyết định của Chủ tịch nước.
Tại Mục 2 của Luật Đặc xá, điều kiện đặc xá được chia theo từng đối tượng cụ thể như sau:
1. Điều kiện chung để được xét đặc xá
Điều kiện chung đối với người chấp hành án phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân đã giảm xuống tù có thời hạn:
- Có ý thức cải tạo tốt, được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt trở lên;
- Đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/3 thời gian đối với án phạt tù có thời hạn. Thời gian được giảm án không tính vào thời gian chấp hành án (*);
- Đã chấp hành ít nhất 14 năm đối với án tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn. Thời gian được giảm án không tính vào thời gian đã chấp hành (*);
- Đã chấp hành xong các hình phạt bổ sung như phạt tiền, nộp án phí;
- Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại và các nghĩa vụ dân sự khác đối với người phạm tội tham nhũng hoặc các tội khác được Chủ tịch nước quyết định trong từng lần đặc xá;
- Đã thực hiện xong hoặc một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại và nghĩa vụ dân sự khác nhưng do hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn chưa thể tiếp tục thi hành phần còn lại theo quy định của pháp luật đối với người phạm tội không phải tham nhũng;
- Không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự xã hội khi được đặc xá;
- Không thuộc các trường hợp không được đề nghị đặc xá theo Điều 12 của Luật Đặc xá.
Ghi chú:
(*) Đối với các tội phá hoại chính sách đoàn kết, phá hoại việc triển khai thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội, chống phá chính quyền nhà nước hoặc người bị kết án tù từ 10 năm trở lên vì xâm phạm tính mạng, nhân phẩm, sức khỏe, danh dự người khác… thì quy định như sau:
- Đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/2 thời gian đối với án phạt tù có thời hạn mới được xét đặc xá. Thời gian được giảm án không tính vào thời gian chấp hành án;
- Đã chấp hành ít nhất 17 năm đối với án tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn. Thời gian được giảm án không tính vào thời gian đã chấp hành.
2. Điều kiện xét đặc xá đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù
Điều kiện đối với người đang tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù như sau:
- Có tiến bộ, ý thức cải tạo tốt, được xếp loại khá hoặc tốt trong thời gian chấp hành án trước khi tạm đình chỉ;
- Đã có thời gian chấp hành án phạt tù theo Khoản b, c Điểm 1 kể trên;
- Đáp ứng các điều kiện về nghĩa vụ tài chính và an ninh trật tự như đối tượng chấp hành án phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân đã giảm xuống tù có thời hạn;
- Chấp hành nghiêm chỉnh luật pháp trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
3. Điều kiện xét đặc xá với một số đối tượng có đủ một số điều kiện luật định
Xét đặc xá đối với người đảm bảo có đủ các điều kiện tại Khoản a, d, e, g, h Điểm 1 và Khoản a, c, d Điểm 2 kể trên được Chủ tịch nước quyết định thời gian đã chấp hành án phạt tù ngắn hơn so với thời gian quy định tại Khoản b, c Điểm 1 kể trên nếu thuộc 1 trong các trường hợp sau:
- Người đã có công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù;
- Người có công với cách mạng hoặc được tặng thưởng các danh hiệu, huân chương, huy chương theo quy định;
- Người đang mắc bệnh hiểm nghèo, ốm đau thường xuyên không tự phục vụ bản thân;
- Người phạm tội khi dưới 18 tuổi (ngoại trừ một số trường hợp không được đặc xá);
- Người từ đủ 70 tuổi trở lên;
- Người đang có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, là lao động duy nhất trong gia đình;
- Phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi đang ở cùng trong trại giam;
- Người khuyết tật nặng hoặc đặc biệt nặng, hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định pháp luật.
4. Điều kiện xét đặc xá đối với người dưới 18 tuổi
Người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù hoặc đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được xét đặc xá nếu đáp ứng các điều kiện sau:
- Có nhiều tiến bộ, ý thức cải tạo tốt, được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt;
- Không thuộc các trường hợp không được đề nghị đặc xá;
- Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
5. Điều kiện xét đặc xá năm 2025 theo Quyết định 266/2025/QĐ-CTN
Điều kiện để được xét đặc xá năm 2025 theo Quyết định 266/2025/QĐ-CTN có 1 số điểm khác biệt như sau:
- Đối với người chấp hành án phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân đã chấp hành ít nhất 1/3 thời gian án phạt tù có thời hạn. Thời gian được giảm án không tính vào thời gian đã chấp hành;
- Đối với người chưa đủ thời gian chấp hành án, năm 2025 quy định cụ thể hơn về thời gian chấp hành án tối thiểu:
- Người bị kết án phạt tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất 1/4 thời gian;
- Người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất 12 năm;
- Trường hợp bị kết án về một số tội thuộc Điểm b Khoản 1 Luật Đặc xá phải chấp hành ít nhất 1/3 thời gian đối với án phạt tù có thời hạn, 15 năm đối với án phạt tù chung thân.
- Bổ sung một số danh hiệu được đặc xá trong trường hợp đặc biệt: Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc nhân dân, Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ nhân nhân dân;
- Người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù hoặc đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá khi đã chấp hành ít nhất 1/4 thời gian án phạt tù (hoặc 1/3 nếu phạm các tội được quy định tại Điểm b Khoản 1 Quyết định 266/2025/QĐ-CTN).
Tham khảo thêm:
>> Hồ sơ, thủ tục đương nhiên xóa án tích, thời gian xóa án tích;
>> Quy định về xóa án tích, thời hạn xóa án tích các trường hợp;
>> Các trường hợp không được đương nhiên xóa án tích là gì;
>> Quyết định 266/2025/QĐ-CTN - Điều kiện xét đặc xá năm 2025.
Câu hỏi thường gặp về quy định đặc xá
1. 1 năm có mấy lần đặc xá?
Số lần đặc xá trong năm có thể là 1 hoặc 2 lần, tùy theo quyết định cụ thể của Chủ tịch nước và tình hình thực tế.
>> Xem chi tiết: Đặc xá là gì.
2. Điều kiện đặc xá 2025 là gì?
Phải thuộc đối tượng quy định và đáp ứng các điều kiện về thời gian chấp hành án (ít nhất 1/3 thời gian hoặc 14 năm tù chung thân đã giảm), có ý thức cải tạo tốt, được xếp loại khá hoặc tốt, hoặc thuộc các trường hợp đặc biệt như lập công, bệnh hiểm nghèo, tuổi cao, hoàn cảnh khó khăn…
>> Xem chi tiết: Điều kiện đặc xá 2025.
3. Ai có quyền đặc xá?
Quyền quyết định đặc xá thuộc về Chủ tịch nước Việt Nam. Điều này được nói rõ trong định nghĩa “Đặc xá” theo Điều 3 Luật Đặc xá 2018.
>> Xem chi tiết: Đặc xá là gì.
4. Thời gian xét đặc xá diễn ra khi nào?
Đặc xá thường được thực hiện nhân các sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong các trường hợp đặc biệt theo quyết định của Chủ tịch nước.
>> Xem chi tiết: Năm 2025 có đặc xá không - 1 năm có mấy lần đặc xá.
Gọi cho chúng tôi theo số 0984 477 711 (Miền Bắc) - 0903 003 779 (Miền Trung) - 0938 268 123 (Miền Nam) để được hỗ trợ.