Hướng dẫn kê khai thuế GTGT đối với Doanh Nghiệp Chế Xuất

Doanh nghiệp chế xuất EPE là gì? Doanh nghiệp chế xuất có phải kê khai thuế GTGT & bán hàng vào nội địa? Bán hàng vào khu chế xuất có chịu thuế GTGT?

I. Cơ sở pháp lý

• Nghị định 35/2022/NĐ-CP;
• Nghị định 123/2020/NĐ-CP;
• Thông tư 219/2013/TT-BTC.

Doanh nghiệp chế xuất có các đặc điểm khác biệt về chính sách thuế so với các doanh nghiệp khác. Trong bài viết này Anpha sẽ cùng tìm hiểu một trong các đặc điểm khác biệt về thuế GTGT và kê khai thuế GTGT trong doanh nghiệp chế xuất.

II. Doanh nghiệp chế xuất là gì? Và có được bán hàng vào nội địa?

1. Khái niệm về doanh nghiệp chế xuất, hoạt động chủ yếu của doanh nghiệp chế xuất

Theo Nghị định 35/2022/NĐ-CP định nghĩa về khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất như sau:

• Doanh nghiệp chế xuất (hay còn gọi là doanh nghiệp EPE) là doanh nghiệp thực hiện hoạt động chế xuất trong khu chế xuất, khu công nghiệp và khu kinh tế;
• Hoạt động chế xuất là hoạt động chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, cung ứng dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu.

Như vậy: Về hoạt động, doanh nghiệp chế xuất chuyên sản xuất hàng hóa xuất khẩu, hoặc các dịch vụ phục vụ cho hoạt động xuất khẩu. Về vị trí, doanh nghiệp chế xuất có thể nằm trong khu chế xuất, khu công nghiệp hoặc khu kinh tế, được ngăn cách với khu vực ngoài theo quy định để đảm bảo việc kiểm tra giám sát của cơ quan hải quan và cơ quan chức năng.

2. Doanh nghiệp chế xuất bán hàng vào nội địa được không?

Hoạt động chính của doanh nghiệp chế xuất là hoạt động xuất khẩu, vậy doanh nghiệp chế xuất có được bán hàng hóa vào nội địa?

Theo Khoản 11 Điều 26 Nghị định 35/2022/NĐ-CP đã quy định rõ doanh nghiệp chế xuất được bán hàng hóa vào nội địa.

• Về kế toán: cần hạch toán riêng biệt các khoản doanh thu chi phí của hoạt động chế xuất và hoạt động bán hàng nội địa cũng như các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Điểm b Khoản 6 Nghị định 35/2022/NĐ-CP;
• Về thủ tục hải quan: bên mua và bán cần mở tờ khai hải quan. Vì theo quy định tại Khoản 4 Điều 26 Nghị định 35/2022/NĐ-CP, việc mua bán hàng hóa giữa doanh nghiệp chế xuất với khu vực khác không thuộc khu phi thuế quan là quan hệ xuất nhập khẩu, trừ trường hợp công ty chế xuất mua hàng phục vụ sinh hoạt của công nhân viên hoặc bộ máy văn phòng như: lương thực, thực phẩm, văn phòng phẩm, vật liệu xây dựng để xây dựng công trình trong khu chế xuất thì các trường hợp này có thể được lựa chọn mở tờ khai hoặc không;
• Về thủ tục liên quan đến đầu tư, nếu doanh nghiệp chế xuất muốn bán hàng vào nội địa cần phải thực hiện đăng ký với ban quản lý khu công nghiệp và Sở KH&ĐT để điều chỉnh giấy phép đầu tư, trừ trường hợp bán thanh lý tài sản cho doanh nghiệp nội địa.

III. Chính sách thuế GTGT đối với doanh nghiệp chế xuất

1. Doanh nghiệp chế xuất có phải kê khai thuế GTGT?

Theo quy định tại Điều 2 Thông tư 219/2013/TT-BTC về đối tượng chịu thuế GTGT: 

“Đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) là hàng hóa, dịch vụ dùng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng tại Việt Nam (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài), trừ các đối tượng không chịu thuế GTGT được quy định theo hướng dẫn tại Điều 4 Thông tư này”.

Như vậy:

• Đối với hoạt động chủ yếu của doanh nghiệp chế xuất là cung cấp hàng hóa dịch vụ cho hoạt động xuất khẩu ra nước ngoài hoặc cho khu chế xuất khác thì không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT;
• Đối với hoạt động gia công và bán hàng vào nội địa, doanh nghiệp chế xuất cần thực hiện kê khai hạch toán riêng và đăng ký với cơ quan thuế để kê khai nộp thuế GTGT đối với hoạt động này.

>> Xem thêm: Thuế GTGT bán hàng hóa, dịch vụ cho doanh nghiệp chế xuất.

2. Quy định kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp chế xuất

2.1. Đối với hoạt động xuất khẩu hàng hóa dịch vụ ra nước ngoài hoặc khu chế xuất khác

• Đối với hoạt động xuất khẩu hàng hóa dịch vụ ra nước ngoài hoặc khu chế xuất khác, do không phải đối tượng chịu thuế GTGT do đó doanh nghiệp không phải kê khai thuế GTGT; 
• Tuy nhiên từ ngày 01/07/2022 cần xuất hóa đơn cho hoạt động xuất khẩu theo quy định tại Điểm 2 Điều 8 Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

2.2. Đối với hoạt động bán hàng vào nội địa

Doanh nghiệp cần thực hiện đăng ký phương pháp tính thuế GTGT, xuất hóa đơn và kê khai nộp thuế GTGT đối với hoạt động bán hàng vào nội địa.

• Trường hợp công ty đăng ký phương pháp tính thuế theo phương pháp khấu trừ: sử dụng hóa đơn VAT và xác định thuế suất của hàng hóa theo quy định của luật và thông tư hướng dẫn về thuế GTGT, kê khai nộp thuế theo mẫu 01/GTGT;
• Trường hợp công ty đăng ký tính thuế theo phương pháp trực tiếp, công ty sử dụng hóa đơn bán hàng dành cho khu phi thuế quan để lập và giao cho khách hàng, thực hiện kê khai và nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp mẫu 04/GTGT.

>> Xem thêm: Các đối tượng không chịu thuế GTGT.

2.3. Đối với hoạt động thanh lý tài sản vào nội địa

Doanh nghiệp được lựa chọn 2 phương án khi thanh lý tài sản vào nội địa:

➧ Phương án 1: Làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng

• Làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan hải quan, nộp thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế khác ở khâu mua vào (nếu ban đầu được ưu đãi về thuế xuất nhập khẩu và VAT ở khâu nhập khẩu);
• Ở khâu bán ra, liên hệ cơ quan thuế để xuất hóa đơn và không cần làm thêm thủ tục hải quan khác sau khi đã hoàn thành thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng tài sản.

➧ Phương án 2: Lập hồ sơ thanh lý tài sản

• Khi thanh lý tài sản cố định vào nội địa, công ty cần có văn bản báo cáo về việc thanh lý tài sản gửi cơ quan hải quan quản lý;
• Bên bán mở tờ khai xuất khẩu, bên mua mở tờ khai nhập khẩu theo quy định của Luật Thuế xuất nhập khẩu;
• Xuất hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng. Nếu đơn vị chưa đăng ký sử dụng hóa đơn có thể liên hệ cơ quan thuế để xuất hóa đơn từng lần;
• Trường hợp đơn vị mua hàng hóa, dịch vụ chưa thực hiện kê khai nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu, công ty không cần thiết phải kê khai nộp thuế GTGT cho hoạt động này tuy nhiên cần lưu lại chứng từ nhập khẩu của khách hàng để giải trình thuế.

Lưu ý: 

Hóa đơn của công ty phi thuế quan cần ghi rõ “Dành cho tổ chức cá nhân trong khu phi thuế quan” theo quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 8 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP.

IV. Câu hỏi về kê khai thuế GTGT đối với doanh nghiệp chế xuất

Minh Phượng - Phòng Kế toán Anph