Các quyền và nghĩa vụ của nguyên đơn, bị đơn dân sự là gì?

Nguyên đơn là gì? Bị đơn là gì? Phân biệt nguyên đơn và bị đơn trong vụ án dân sự, tìm hiểu về trách nhiệm, các quyền và nghĩa vụ của nguyên đơn và bị đơn.

Trong một vụ án dân sự đều có 2 bên đương sự chính là nguyên đơn và bị đơn, trong đó mỗi bên có những quyền và nghĩa vụ riêng theo quy định của pháp luật.

Việc hiểu rõ vai trò, quyền và nghĩa vụ của các bên giúp đảm bảo quá trình tố tụng diễn ra công bằng và hiệu quả.

I. Khái niệm nguyên đơn và bị đơn trong vụ án dân sự

1. Nguyên đơn là gì?

Nguyên đơn là các cá nhân/tổ chức có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi cho rằng các quyền lợi này đang bị xâm phạm.

Căn cứ theo Khoản 2 Điều 68 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, nguyên đơn có thể là người trực tiếp khởi kiện hoặc được một cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đứng ra khởi kiện thay.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội có quyền khởi kiện nhằm bảo vệ lợi ích công cộng hoặc lợi ích nhà nước.

2. Bị đơn là gì?

Bị đơn là bên nhận đơn khởi kiện của nguyên đơn hoặc cơ quan, tổ chức khác vì bị cho rằng đã xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn.

>> Có thể bạn quan tâm: Tố tụng dân sự là gì?

II. So sánh nguyên đơn và bị đơn trong vụ án dân sự

Sự khác biệt giữa nguyên đơn và bị đơn trong vụ án dân sự có thể được nhận diện qua các yếu tố như mức độ chủ động, trách nhiệm chứng minh cũng như quyền và nghĩa vụ của mỗi bên, cụ thể:

1. Tính chủ động

2. Trách nhiệm chứng minh

3. Quyền và nghĩa vụ cơ bản

➨ Quyền cơ bản của các bên

➨ Nghĩa vụ cơ bản của các bên

>> Bài viết có liên quan: Tố tụng là gì?

III. Các câu hỏi liên quan đến nguyên đơn và bị đơn trong vụ án dân sự

1. Nguyên đơn trong vụ án dân sự là gì?

Nguyên đơn là các cá nhân/tổ chức chủ động đứng ra khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi cho rằng các quyền lợi này đang bị xâm phạm. Nguyên đơn có thể là người trực tiếp khởi kiện hoặc được một cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đứng ra khởi kiện thay.

Trong một số trường hợp đặc biệt, cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội có quyền khởi kiện nhằm bảo vệ lợi ích công cộng hoặc lợi ích nhà nước.

2. Trách nhiệm của bị đơn trong vụ án dân sự?

Trong một vụ án dân sự, bị đơn có trách nhiệm chứng minh rằng mình không vi phạm nghĩa vụ hoặc đã thực hiện đúng các nghĩa vụ pháp lý, qua đó bác bỏ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn.

3. Các quyền cơ bản của nguyên đơn trong vụ án dân sự?

Trong một vụ án/tranh chấp dân sự, nguyên đơn có các quyền cơ bản như sau:

• Nộp hồ sơ khởi kiện để yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp;
• Bổ sung/thay đổi hoặc rút đơn yêu cầu khởi kiện;
• Cung cấp chứng cứ, lập luận để bảo vệ quan điểm của mình;
• Thỏa thuận/hòa giải với bị đơn;
• Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.

Luật sư Diễn Trần - Phòng Pháp lý Anpha