Thế nào là dự án đầu tư? Các trường hợp chấm dứt dự án đầu tư. Hướng dẫn thủ tục chấm dứt dự án đầu tư và các lưu ý khi chấm dứt hoạt động dự án đầu tư.
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc chấm dứt hoạt động của một dự án đầu tư là một vấn đề quan trọng không chỉ đối với nhà đầu tư mà còn ảnh hưởng đến các bên liên quan, bao gồm cơ quan nhà nước, đối tác kinh doanh và người lao động. Để đảm bảo quá trình này được thực hiện minh bạch và đúng quy định, nhà đầu tư cần hiểu rõ về các trường hợp có thể dẫn đến chấm dứt dự án cũng như thủ tục pháp lý đi kèm. Dưới đây là những thông tin cần biết về các trường hợp và thủ tục chấm dứt hoạt động dự án đầu tư.
I. Dự án đầu tư là gì?
Theo quy định pháp luật Việt Nam, dự án đầu tư được định nghĩa tại Luật Đầu tư 2020. Cụ thể, dự án đầu tư là một tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn nhằm thực hiện các hoạt động đầu tư kinh doanh tại một địa bàn nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định.
Theo Điều 3 của Luật Đầu tư 2020, dự án đầu tư được chia thành nhiều loại, phù hợp với tính chất và mục đích của từng hoạt động đầu tư. Cụ thể:
➧ Dự án đầu tư mở rộng: Theo quy định tại Khoản 5 Điều 3, đây là loại dự án phát triển từ dự án đầu tư đang hoạt động, thông qua việc mở rộng - phát triển quy mô, nâng cao công suất, đổi mới công nghệ, cải thiện môi trường hoặc giảm thiểu ô nhiễm.
➧ Dự án đầu tư mới: Theo quy định tại Khoản 6 Điều 3, loại dự án này được thực hiện lần đầu hoặc là dự án độc lập, không liên quan đến các dự án đầu tư hiện có.
➧ Dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo: Theo quy định tại Khoản 7 Điều 3, đây là dự án nhằm thực hiện các ý tưởng kinh doanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ hoặc mô hình kinh doanh mới với tiềm năng tăng trưởng nhanh.
Có thể bạn quan tâm:
>> Các hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư 2020;
>> Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (dự án FDI).
II. Các trường hợp chấm dứt hoạt động dự án đầu tư
Dự án đầu tư chấm dứt hoạt động trong các trường hợp quy định tại Điều 48 Luật Đầu tư 2020, cụ thể:
1. Chấm dứt hoạt động dự án đầu tư theo quyết định của nhà đầu tư
Nhà đầu tư có quyền tự quyết định chấm dứt hoạt động của dự án bất cứ lúc nào vì nhiều lý do như:
- Không còn khả năng triển khai;
- Thay đổi chiến lược kinh doanh;
- Đã hoàn thành mục tiêu đầu tư.
Đây là trường hợp chủ động chấm dứt, dựa trên quyết định của nhà đầu tư.
2. Chấm dứt hoạt động dự án đầu tư do hết thời hạn hoạt động
Mỗi dự án đầu tư thường được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư với thời hạn hoạt động cụ thể. Khi thời hạn này kết thúc mà nhà đầu tư không xin gia hạn hoặc cơ quan nhà nước không chấp thuận gia hạn, dự án sẽ tự động chấm dứt.
3. Chấm dứt hoạt động dự án đầu tư theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
Cơ quan nhà nước có thể ra quyết định chấm dứt dự án đầu tư trong các trường hợp:
- Dự án đầu tư mà nhà đầu tư không có khả năng khắc phục điều kiện ngừng hoạt động (dự án thuộc một trong các trường hợp được quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 47 Luật Đầu tư 2020);
- Trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày dự án đầu tư không được tiếp tục sử dụng địa điểm đầu tư, nhà đầu tư không được tiếp tục sử dụng địa điểm đầu tư và không được tiến hành thực hiện thủ tục điều chỉnh địa điểm đầu tư, loại trừ những trường hợp quy định tại Điểm d Khoản 2 Điều 48 Luật Đầu tư 2020;
- Cơ quan đăng ký đầu tư không liên lạc được với nhà đầu tư hoặc đại diện hợp pháp của nhà đầu tư đối với những dự án đầu tư đã ngừng hoạt động và hết thời hạn 12 tháng kể từ ngày ngừng hoạt động;
- Những dự án đầu tư thuộc diện bị thu hồi đất do không đưa đất vào sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng theo quy định của pháp luật về đất đai;
- Nhà đầu tư vi phạm nghiêm trọng các nghĩa vụ về tài chính hoặc quy định pháp lý liên quan đến dự án;
- Giao dịch dân sự giả tạo để thực hiện hoạt động đầu tư theo quy định của pháp luật về dân sự;
- Căn cứ theo quyết định của Tòa án hoặc phán quyết của trọng tài.
>> Có thể bạn quan tâm: Các trường hợp rút vốn khỏi doanh nghiệp FDI.
III. Quy trình, thủ tục chấm dứt dự án đầu tư
1. Thủ tục chấm dứt dự án đầu tư tương ứng với từng trường hợp
Khi xảy ra một trong các trường hợp chấm dứt dự án đầu tư, nhà đầu tư hoặc cơ quan có thẩm quyền cần tuân thủ thủ tục pháp lý nhất định để đảm bảo quá trình chấm dứt thực hiện đúng luật.
Thủ tục chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo Khoản 2 Điều 57 Nghị định 31/2021/NĐ-CP, cụ thể như sau:
➧ Trường hợp 1: Nhà đầu tư tự quyết định chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định. Nhà đầu tư sẽ phải gửi quyết định chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư cho cơ quan đăng ký đầu tư trong vòng 15 ngày kể từ ngày ra quyết định, kèm theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có).
➧ Trường hợp 2: Dự án đầu tư được chấm dứt theo các điều kiện quy định trong hợp đồng, điều lệ doanh nghiệp hoặc hết thời hạn hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư.
- Nhà đầu tư tiến hành thông báo và nộp lại giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có) cho cơ quan đăng ký đầu tư trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư kèm theo bản sao tài liệu ghi nhận việc chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư;
- Cơ quan đăng ký đầu tư thông báo việc chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư cho các cơ quan liên quan.
➧ Trường hợp 3: Cơ quan đăng ký đầu tư ra quyết định chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư, đối với những dự án đầu tư thuộc quy định tại Khoản 2 Điều 48 Luật Đầu tư. Đồng thời cơ quan đăng ký đầu tư thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án đầu tư được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
2. Quy trình chấm dứt hoạt động dự án đầu tư
Việc chấm dứt hoạt động dự án đầu tư cần tuân thủ các quy định pháp lý để đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp. Thủ tục này được quy định cụ thể tại Khoản 2 Điều 57 Nghị định 31/2021/NĐ-CP như sau:
➧ Bước 1: Thông báo
Nhà đầu tư phải gửi quyết định chấm dứt hoạt động dự án và giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có) và các tài liệu liên quan chứng minh việc chấm dứt hoạt động.
➧ Bước 2: Thực hiện nghĩa vụ tài chính
- Nhà đầu tư phải thanh toán các khoản nợ bao gồm thuế, phí và các khoản nợ đối với người lao động hoặc nhà cung cấp;
- Nếu việc chấm dứt gây thiệt hại cho các bên liên quan, nhà đầu tư có trách nhiệm bồi thường. Nhà đầu tư phải bán, thanh lý hoặc chuyển giao tài sản của dự án theo quy định của pháp luật.
➧ Bước 3: Hoàn tất các thủ tục hành chính
Nhà đầu tư sẽ cần phải nộp lại các giấy tờ sau đây trong thời hạn 15 ngày kể từ khi chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư:
- Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có);
- Các giấy tờ có liên quan cho cơ quan đăng ký đầu tư;
- Bản sao tài liệu ghi nhận việc chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư.
Cuối cùng là hoàn thiện đầy đủ các thủ tục có liên quan khác theo đúng quy định pháp luật.
Có thể bạn quan tâm:
>> Thủ tục chuyển nhượng dự án đầu tư trong khu công nghiệp;
>> Thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư cho nhà đầu tư nước ngoài.
3. Một số điểm cần lưu ý khi chấm dứt hoạt động dự án đầu tư
➧ Về thời gian, thời hạn chấm dứt dự án đầu tư
Khi thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động dự án đầu tư thì cần lưu ý tránh để quá thời gian, thời hạn dẫn đến việc vi phạm quy định pháp luật.
➧ Về hồ sơ chấm dứt dự án đầu tư
Vấn đề hồ sơ cũng rất quan trọng trong việc thực hiện các thủ tục hành chính nói chung và thủ tục chấm dứt hoạt động dự án nói riêng. Nhà đầu tư cần lưu ý chuẩn bị hồ sơ thật đầy đủ, chính xác và đúng quy định để tránh gây khó khăn, chậm trễ trong việc thực hiện thủ tục cho các bên liên quan và cơ quan nhà nước.
➧ Về vấn đề tư vấn pháp lý
Nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc đơn vị tư vấn chuyên nghiệp trước khi ra quyết định để đảm bảo quyền, lợi ích của mình và để đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật.
Như vậy, việc chấm dứt hoạt động của một dự án đầu tư là một quá trình phức tạp, đòi hỏi nhà đầu tư và các bên liên quan phải nắm vững các quy định pháp luật và thực hiện đúng thủ tục. Việc hiểu rõ các trường hợp và thủ tục chấm dứt dự án đầu tư sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro, bảo vệ quyền lợi của mình và đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Lan Trần - Phòng Pháp lý Anpha