Công ty ma là gì? Cách kiểm tra công ty lừa đảo, nhận biết công ty ma: loại hình kinh doanh, đăng ký ngành nghề kinh doanh, trụ sở kinh doanh, khai báo thuế.
Hiện nay, pháp luật Việt Nam không có định nghĩa cụ thể về công ty ma (doanh nghiệp ma), tuy nhiên, bạn có thể hiểu công ty ma là:
- Công ty được thành lập nhưng thực tế lại không tổ chức sản xuất, kinh doanh;
- Hoạt động với mục đích gian lận, trốn thuế, chiếm đoạt tài sản, rửa tiền hoặc thực hiện các hành vi trái pháp luật.
Thông thường những công ty ma sẽ lựa chọn thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) vì thủ tục thành lập của loại hình này khá đơn giản, trách nhiệm pháp lý được giới hạn. Các doanh nghiệp ma gây ra nhiều tác hại, đặc biệt thể hiện ở 2 khía cạnh chính:
- Gây thất thu cho ngân sách nhà nước;
- Ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các doanh nghiệp.
Để bảo vệ quyền lợi và phòng tránh những rủi ro liên quan, mỗi cá nhân và doanh nghiệp cần biết rõ các dấu hiệu để nhận diện một công ty ma. Cùng Kế toán Anpha tìm hiểu đặc điểm của những doanh nghiệp ma này ngay dưới đây.
>> Tham khảo thêm: Mức xử phạt công ty ma.
Căn cứ theo nội dung Công văn số 3659/CTDON-TTHT ngày 22/05/2024 của Cục Thuế tỉnh Đồng Nai, việc nhận biết công ty, doanh nghiệp ma có thể dựa trên các yếu tố sau:
1. Nhận biết công ty ma qua loại hình kinh doanh
Như Kế toán Anpha đã chia sẻ, những đối tượng lập ra công ty ma để trục lợi, gian lận, chiếm đoạt tài sản, trốn thuế… thường chọn thành lập công ty TNHH. Lý do là vì thủ tục thành lập loại hình này khá đơn giản và dễ dàng, đồng thời trách nhiệm pháp lý được giới hạn.
>> Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty.
2. Nhận biết doanh nghiệp ma qua đăng ký ngành nghề kinh doanh
Các doanh nghiệp ma thường đăng ký kinh doanh nhiều ngành nghề, điển hình như:
- Kinh doanh dịch vụ tổng hợp;
- Kinh doanh thương mại;
- Những ngành nghề không cần đăng ký vốn pháp định hay không cần phải có chứng chỉ hành nghề…
Việc đăng ký nhiều ngành nghề là tiền đề để các công ty ma vượt qua sự kiểm tra của các cơ quan chức năng quản lý chuyên ngành hoặc cơ quan thuế.
3. Nhận biết công ty ma qua trụ sở giao dịch, thời gian thuê trụ sở ngắn
Thông thường các công ty ma sẽ đăng ký địa chỉ kinh doanh, địa chỉ giao dịch tại các tòa nhà, văn phòng ảo hoặc những địa chỉ không tồn tại với mục đích trốn tránh sự thanh tra của cơ quan có thẩm quyền, đồng thời dễ “tẩu thoát” khi bị phát hiện.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp ma có thể thành lập ở khu vực có điều kiện dân trí không cao hoặc tại các khu hẻm nhỏ. Thời gian thuê trụ sở giao dịch lại khá ngắn, có khi chỉ tầm vài tháng để có thể nhanh chóng giải thể công ty này rồi thành lập công ty khác. Hoặc nếu không xin giải thể thì một số công ty ma chọn cách làm thủ tục tạm ngừng hoạt động trong thời gian khá dài.
4. Nhận biết công ty ma qua phương thức thanh toán
Công ty ma thường xuyên thực hiện các giao dịch trái pháp luật nên luôn tránh chuyển khoản bằng tài khoản ngân hàng doanh nghiệp.
Những công ty này ưu tiên sử dụng tiền mặt và chuyển khoản bằng tài khoản ngân hàng cá nhân hoặc chuyển lòng vòng qua nhiều bên trung gian.
>> Tham khảo: Có bắt buộc mở tài khoản ngân hàng công ty không?
5. Nhận biết công ty ma qua việc khai báo thuế
Trong giấy khai thuế thì thường là các công ty ma sẽ khai báo doanh số bán hàng khá cao, tuy nhiên lại đóng ít hơn trên thực tế. Một số trường hợp công ty ma có thuế giá trị gia tăng đầu ra nhỏ hơn đầu vào nhưng lại không làm thủ tục xin hoàn thuế - đây là điểm không hợp lý khá rõ ràng.
>> Xem thêm: Cách tính thuế giá trị gia tăng.
----------------
Ngoài ra, bạn cũng có thể nhận biết công ty ma hay công ty lừa đảo qua việc:
- Không tuyển dụng nhân sự, không có tài sản cố định;
- Thành lập công ty nhưng không có sản phẩm, dịch vụ, giao dịch kinh doanh thật;
- Kêu gọi, thu hút vốn đầu tư hoặc thực hiện giao dịch bất hợp pháp để chiếm đoạt tài sản…
>> Xem chi tiết: Quy định mức xử phạt công ty lừa đảo.
Làm gì để phòng ngừa các công ty ma?
Để bảo vệ mình và doanh nghiệp trước những rủi ro, thiệt hại kinh tế do các công ty ma gây ra, bạn cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng sau:
- Chỉ giao dịch và hợp tác với các doanh nghiệp mà bạn đã xác minh rõ thông tin;
- Khi làm việc, giao dịch với các công ty mới, hãy kiểm tra các yếu tố cơ bản sau:
- Tư cách pháp nhân của doanh nghiệp;
- Giấy phép đăng ký kinh doanh hợp pháp;
- Đăng ký thuế đầy đủ và rõ ràng.
- Kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn bán hàng, đảm bảo rằng hóa đơn được phát hành bởi Bộ Tài chính hoặc hóa đơn tự in phải có sự chấp nhận của cơ quan thuế qua văn bản. Một hóa đơn hợp lệ cần tuân thủ đúng quy trình và có đầy đủ các thông tin sau:
- Tên hóa đơn;
- Ký hiệu mẫu số và ký hiệu hóa đơn;
- Số hóa đơn;
- Tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán...
>> Tham khảo thêm: Thế nào là hóa đơn GTGT hợp lệ?
Câu hỏi liên quan đến cách kiểm tra công ty ma
1. Công ty ma là gì? Thế nào là doanh nghiệp ma?
Công ty ma (doanh nghiệp ma) là những công ty được thành lập nhưng thực tế lại không tổ chức sản xuất, kinh doanh mà chỉ hoạt động với mục đích gian lận, trốn thuế, chiếm đoạt tài sản, rửa tiền hoặc thực hiện các hành vi trái pháp luật.
>> Tham khảo chi tiết: Công ty mà là gì?
2. Làm sao để nhận biết một công ty ma? Làm sao để biết công ty có lừa đảo không?
Bạn có thể nhận biết một công ty ma hoặc 1 công ty lừa đảo dựa trên các yếu tố:
- Đăng ký loại hình kinh doanh;
- Đăng ký ngành nghề kinh doanh;
- Đăng ký trụ sở giao dịch giả;
- Thời gian thuê văn phòng ngắn;
- Phương thức thanh toán;
- Cách khai báo thuế…
>> Xem chi tiết: Cách nhận biết công ty ma.
3. Thành lập doanh nghiệp ma có bị xử phạt không?
Có. Tùy vào tính chất hành vi vi phạm mà công ty ma, công ty lừa đảo sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự và bồi thường nếu gây ra thiệt hại. Bạn có thể tham khảo chi tiết mức phạt thành lập doanh nghiệp ma mà Anpha đã chia sẻ tại bài viết:
>> Quy định phạt thành lập công ty ma.
4. Tra cứu thông tin doanh nghiệp ở đâu?
Bạn có thể tra cứu các thông tin doanh nghiệp như: tra cứu ngành nghề kinh doanh, tên công ty, địa chỉ, vốn, người đại diện pháp luật… tại:
- Tổng cục Thuế;
- Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp;
- Trang Cơ sở dữ liệu thông tin doanh nghiệp tại https://thongtindoanhnghiep.co/;
- Tra cứu trên masothue.com.
>> Tham khảo ngay: Cách tra cứu thông tin doanh nghiệp.
Gọi cho chúng tôi theo số 0984 477 711 (Miền Bắc) - 0903 003 779 (Miền Trung) - 0938 268 123 (Miền Nam) để được hỗ trợ.