Hộ kinh doanh thuế khoán là gì? Hộ kinh doanh kê khai là gì? Doanh nghiệp nhỏ là gì? Giống & khác giữa hộ kinh doanh khoán, hộ kê khai, doanh nghiệp nhỏ.
1. Hộ kinh doanh khoán là gì?
Hộ khoán (hộ kinh doanh khoán) là hộ kinh doanh có quy mô nhỏ kê khai và nộp thuế theo phương pháp khoán.
2. Hộ kinh doanh kê khai là gì?
Hộ kê khai (hộ kinh doanh kê khai) là hộ kinh doanh có quy mô lớn kê khai và nộp thuế theo phương pháp kê khai.
3. Thế nào là doanh nghiệp nhỏ?
Doanh nghiệp nhỏ là các doanh nghiệp có quy mô vốn và số lao động ở mức thấp. Tùy theo lĩnh vực mà doanh nghiệp nhỏ được xác định như sau:
- Lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp và xây dựng:
- Lao động tham gia BHXH bình quân năm ≤ 100 người;
- Doanh thu năm ≤ 50 tỷ đồng hoặc nguồn vốn năm ≤ 20 tỷ đồng;
- Không thuộc nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ.
- Lĩnh vực thương mại và dịch vụ:
- Lao động tham gia BHXH bình quân năm ≤ 50 người;
- Doanh thu năm ≤ 100 tỷ đồng hoặc nguồn vốn năm ≤ 50 tỷ đồng;
- Không thuộc nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ.
>> Tìm hiểu thêm: Các tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ.
Giống nhau giữa hộ kinh doanh nộp thuế khoán, hộ kê khai, doanh nghiệp nhỏ
Hộ khoán, hộ kê khai và doanh nghiệp nhỏ có nhiều điểm giống nhau về mặt pháp lý và nghĩa vụ kinh doanh, thể hiện qua các yếu tố sau:
- Là chủ thể kinh doanh hợp pháp;
- Phải đăng ký kinh doanh;
- Đăng ký thuế cùng lúc với đăng ký thành lập tại cơ quan đăng ký kinh doanh;
- Phải kê khai và nộp thuế theo quy định;
- Phải tham gia BHXH cho người lao động và chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp.
Tham khảo thêm:
>> So sánh hộ kinh doanh nộp thuế phương pháp khoán & kê khai;
>> So sánh doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể.
1. Đối tượng áp dụng
|
Hộ khoán
|
Hộ kê khai
|
Doanh nghiệp nhỏ
|
|
Áp dụng đối với hộ kinh doanh quy mô nhỏ
|
Áp dụng đối với:
- HKD quy mô lớn
- HKD quy mô nhỏ có nhu cầu nộp thuế theo phương pháp kê khai
|
Áp dụng đối với doanh nghiệp quy mô nhỏ về vốn và số lao động nhưng không thuộc nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ
|
>> Tham khảo thêm: Cách tra cứu trạng thái phương pháp tính thuế hộ kinh doanh.
2. Đăng ký kinh doanh
|
Hộ khoán
|
Hộ kê khai
|
Doanh nghiệp nhỏ
|
- Hồ sơ ĐKKD đơn giản
- Thực hiện tại UBND xã, phường
|
- Hồ sơ ĐKKD đơn giản
- Thực hiện tại UBND xã, phường
|
- Hồ sơ ĐKKD phức tạp
- Thực hiện tại cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Tài chính tỉnh
|
Tham khảo thêm:
>> Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể;
>> Thủ tục đăng ký thành lập công ty.
3. Sử dụng hóa đơn điện tử
|
Hộ khoán
|
Hộ kê khai
|
Doanh nghiệp nhỏ
|
- Được cơ quan thuế cấp lẻ HĐĐT theo từng lần phát sinh nếu có nhu cầu
- Phải kê khai và nộp thuế trước khi CQT cấp hóa đơn
|
Phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế gồm:
- Hóa đơn bán hàng
- Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
|
Phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế gồm:
- Hóa đơn GTGT
- Hóa đơn bán hàng
- HĐĐT từ máy tính tiền
|
Tham khảo thêm:
>> Các loại hóa đơn điện tử;
>> Đối tượng bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử máy tính tiền;
>> 11 trường hợp không sử dụng hóa đơn điện tử hộ kinh doanh.
4. Các loại thuế phải nộp
|
Hộ khoán
|
Hộ kê khai
|
Doanh nghiệp nhỏ
|
- Lệ phí môn bài
- Thuế TNCN
- Thuế GTGT
|
- Lệ phí môn bài
- Thuế TNCN
- Thuế GTGT
|
- Lệ phí môn bài
- Thuế TNCN
- Thuế TNDN
- Thuế GTGT
|
Lưu ý:
- Từ ngày 01/01/2026, chính thức bỏ lệ phí môn bài đối với hộ kinh doanh và doanh nghiệp;
- Ngoài các loại thuế trên thì tùy vào ngành nghề kinh doanh cụ thể mà hộ khoán, hộ kê khai và doanh nghiệp cần nộp thêm các loại thuế khác như:
- Thuế tiêu thụ đặc biệt;
- Thuế xuất nhập khẩu;
- Thuế tài nguyên;
- Thuế bảo vệ môi trường;
- Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
Tham khảo thêm:
>> Các loại thuế hộ kinh doanh phải nộp;
>> Các loại thuế doanh nghiệp phải nộp.
5. Công thức tính thuế
5.1. Công thức tính thuế TNCN, thuế TNDN
➧ Hộ khoán
|
Thuế TNCN
|
=
|
Doanh thu tính thuế TNCN do CQT xác định
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế TNCN
|
➧ Hộ kê khai
|
Thuế TNCN
|
=
|
Doanh thu tính thuế TNCN do NNT kê khai
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế TNCN
|
➧ Doanh nghiệp nhỏ
Trường hợp chưa xác định được chi phí trong kỳ tính thuế:
|
Thuế TNDN
|
=
|
Doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế TNDN
|
Trường hợp đã xác định được chi phí:
|
Thuế TNDN
|
=
|
(Thu nhập tính thuế
|
-
|
Phần trích lập quỹ KH&CN)
|
x
|
Thuế suất thuế TNDN
|
Ghi chú:
- CQT: Cơ quan thuế;
- NNT: Người nộp thuế;
- KH&CN: Quỹ khoa học và công nghệ.
Tham khảo thêm:
>> Cách tính thuế thu nhập cá nhân TNCN;
>> Hướng dẫn cách tính thuế hộ kinh doanh nhỏ lẻ;
>> Cách tính thuế hộ kinh doanh khi bỏ thuế khoán;
>> Cách xác định doanh thu tính thuế hộ kinh doanh;
>> Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp;
>> Cách xác định doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp;
>> Cách tính thuế cho hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai;
>> Cách tính thuế khoán hộ kinh doanh.
5.2. Công thức tính thuế GTGT
➧ Hộ khoán
|
Thuế GTGT
|
=
|
Doanh thu tính thuế GTGT
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế GTGT
|
➧ Hộ kê khai
|
Thuế GTGT
|
=
|
Doanh thu tính thuế GTGT
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế GTGT
|
➧ Doanh nghiệp nhỏ
Đối với phương pháp tính trực tiếp trên GTGT:
|
Thuế GTGT
|
=
|
Doanh thu tính thuế GTGT
|
x
|
Tỷ lệ tính thuế GTGT
|
Đối với phương pháp khấu trừ thuế:
|
Thuế GTGT
|
=
|
Thuế GTGT đầu ra
|
-
|
Thuế GTGT đầu vào
|
Tham khảo thêm:
>> Cách tính thuế giá trị gia tăng;
>> Cách hạch toán và tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp.
6. Thủ tục khai thuế
➧ Hộ khoán: Không cần kê khai thuế.
➧ Hộ kê khai:
- Hồ sơ khai thuế:
- Tờ khai thuế HKD mẫu số 01/CNKD;
- Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của HKD mẫu số 01-2/BK-HĐKD.
- Kỳ khai thuế: Khai thuế theo tháng hoặc quý.
➧ Doanh nghiệp nhỏ:
- Hồ sơ khai thuế (*):
- Tờ khai thuế TNDN mẫu số 03/TNDN và mẫu số 02/TNDN (nếu có phát sinh chuyển nhượng BĐS);
- Tờ khai thuế GTGT mẫu số 01/GTGT;
- Tờ khai thuế TNCN mẫu số 05/KK, mẫu số 05/QTT-TNCN;
- Báo cáo tài chính và thuyết minh.
- Kỳ khai thuế:
- Khai thuế GTGT, thuế TNCN theo tháng hoặc quý;
- Quyết toán thuế TNDN hàng năm;
- Khai thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế tài nguyên theo tháng hoặc từng lần phát sinh;
- Khai thuế bảo vệ môi trường theo tháng.
(*) Ghi chú:
Tùy mỗi doanh nghiệp mà có thể nộp thêm các tờ khai sau đây (nếu có phát sinh nghĩa vụ thuế):
- Tờ khai thuế bảo vệ môi trường mẫu số 01/TBVMT;
- Tờ khai thuế tài nguyên mẫu số 01/TAIN;
- Tờ khai thuế tiêu thụ đặc biệt mẫu số 01/TTĐB;
- Phụ lục và hồ sơ tài liệu kèm theo.
Tham khảo thêm:
>> Hướng dẫn lập tờ khai thuế TNCN;
>> Hướng dẫn lập tờ khai quyết toán thuế TNCN 05/QTT-TNCN;
>> Hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân online cuối năm;
>> Tờ khai thuế HKD - Mẫu số 01/CNKD;
>> Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của HKD - Mẫu số 01-2/BK-HĐKD;
>> Tờ khai thuế TNDN - Mẫu số 03/TNDN;
>> Tờ khai thuế GTGT - Mẫu số 01/GTGT;
>> Tờ khai thuế TNCN mẫu số 05/KK;
>> Tờ khai thuế TNCN mẫu số 05/QTT-TNCN.
7. Nền tảng kê khai và nộp thuế online
|
Hộ khoán
|
Hộ kê khai
|
Doanh nghiệp nhỏ
|
|
Thuế điện tử & eTax Mobile
|
Thuế điện tử & eTax Mobile
|
Thuế điện tử
|
Lưu ý:
Cục Thuế đã triển khai Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính về thuế (hệ thống mới) thay thế Thuế điện tử. Tuy nhiên hiện nay, do hệ thống vẫn chưa hoàn thiện nên người nộp thuế có thể sử dụng song song cả 2 nền tảng, cho đến khi hệ thống hoàn thiện thì cả hộ kinh doanh và doanh nghiệp đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế trên hệ thống mới này thay vì Thuế điện tử.
Tham khảo thêm:
>> Hướng dẫn cách nộp tờ khai thuế trên Thuế điện tử;
>> Hướng dẫn nộp tờ khai thuế điện tử trên Hệ thống giải quyết TTHC về thuế - Cổng mới;
>> Cách lập tờ khai quyết toán thuế TNCN trên eTax Mobile;
>> Hướng dẫn tra cứu nghĩa vụ thuế trên eTax;
>> Cách nộp thuế thay trên eTax Mobile.
8. Chế độ kế toán
➧ Hộ khoán: Không cần thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ;
➧ Hộ kê khai: Phải thực hiện chế độ kế toán theo Thông tư số 88/2021/TT-BTC gồm:
- 5 chứng từ kế toán;
- 7 sổ kế toán.
➧ Doanh nghiệp nhỏ: Thực hiện chế độ kế toán theo Thông tư số 133/2016/TT-BTC hoặc chế độ kế toán theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC gồm:
- Chuẩn mực kế toán;
- Hệ thống tài khoản kế toán;
- Hệ thống báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, bản thuyết minh báo cáo tài chính);
- Chế độ chứng từ kế toán;
- Chế độ sổ kế toán.
Tham khảo thêm:
>> Hướng dẫn chế độ kế toán hộ kinh doanh;
>> Dịch vụ nhận làm sổ sách kế toán - Từ 2.500.000đ;
>> Dịch vụ kế toán thuế cho hộ kinh doanh - Từ 500.000đ;
>> Dịch vụ kế toán cho doanh nghiệp - Từ 500.000đ.
Câu hỏi liên quan đến hộ kinh doanh nộp khoán, hộ kê khai, doanh nghiệp nhỏ
1. Hộ khoán, hộ kê khai và doanh nghiệp gồm đối tượng nào?
- Hộ khoán là hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, kê khai và nộp thuế theo phương pháp khoán;
- Hộ kê khai là hộ kinh doanh có quy mô lớn, kê khai và nộp thuế theo phương pháp kê khai;
- Doanh nghiệp nhỏ là các doanh nghiệp có quy mô nhỏ về vốn và người lao động.
>> Xem chi tiết: Hộ kinh doanh khoán, hộ kinh doanh kê khai và doanh nghiệp nhỏ là gì.
2. Phân biệt doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh nộp thuế khoán và thuế kê khai như thế nào?
Phân biệt hộ khoán, hộ kê khai và doanh nghiệp qua các yếu tố sau:
- Đối tượng áp dụng;
- Đăng ký kinh doanh;
- Sử dụng hóa đơn điện tử;
- Loại thuế phải nộp;
- Công thức tính thuế;
- Thủ tục khai thuế;
- Nền tảng nộp thuế online;
- Chế độ kế toán.
>> Xem chi tiết: Khác nhau giữa hộ kinh doanh thuế khoán, hộ kê khai và doanh nghiệp nhỏ.
3. Nên thành lập hộ kinh doanh nộp thuế khoán hay hộ kê khai?
Từ ngày 01/01/2026 hình thức thuế khoán chính thức bị bãi bỏ. Do đó nếu bạn mới thành lập và có định hướng về lâu dài mở rộng kinh doanh thì bạn nên bắt đầu với phương pháp kê khai để làm quen với việc quản lý sổ sách và hóa đơn điện tử theo quy định mới.
>> Tham khảo thêm: Hướng dẫn chuyển từ hộ kinh doanh thuế khoán sang kê khai.
4. Hộ khoán nên chuyển sang hộ kê khai hay doanh nghiệp?
Hộ khoán nên chuyển đổi lên hộ kê khai hay doanh nghiệp còn phụ thuộc vào quy mô doanh thu:
- Nếu kinh doanh nhỏ lẻ doanh thu trên 200 triệu - dưới 3 tỷ đồng, chuyển đổi lên hộ kê khai thì sổ sách sẽ đơn giản hơn;
- Nếu muốn mở rộng kinh doanh, doanh thu trên 3 tỷ đồng thì hộ kê khai phải kê khai theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc vừa và thuế TNCN tính trên lợi nhuận x 17% nên cần cân nhắc chuyển lên doanh nghiệp.
>> Tham khảo thêm: Thủ tục chuyển đổi hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp.
Gọi cho chúng tôi theo số 0901 042 555 (Miền Bắc) - 0939 356 866 (Miền Trung) - 0902 602 345 (Miền Nam) để được hỗ trợ.